دعای بیست‌ و شش – پناه جستـن از ناخواسته‌ها و اخلاق ناپسند
دعا در پناه بردن به خدا از اخلاق بد و کارهای ناپسند:
این دعا هشتمین دعای صحیفه سجادیه و بیست و ششمین دعا در کتاب صحیفه جامعه می باشد.
امام سجاد (علیه السلام) در این تعویذ به ۴۴ خلق ناپسند اشاره فرموده که هر کدام به تنهایی می تواند سبب هلاکت و نابودی انسان باشد. دعا در پناه بردن به خدا از اخلاق بد و کارهای ناپسند بدی ها و فحشای پنهان را سبب چیرگی شیطان بر انسان می داند. حضرت علی بن الحسین (علیه السلام) از طغیان رذائل اخلاقی قبل از آنکه صاحب خودش را به زمین بزند، به یگانه خالق هستی پناه برده اند.
امام با فراست و کیاست تمام، فرازهای دعا در پناه بردن به خدا از اخلاق بد و کارهای ناپسند را به بذل محبت پرودگار پیوند زده و در پایان از کیفر و عذاب خداوند به رحمت او پناه برده است.
نکته طلایی دعا در پناه بردن به خدا از اخلاق بد و کارهای ناپسند، طلب خیر و مرحمت برای زنان و مردان باایمان می باشد.
اَللّٰهُمَّ إِنِّی أَعُوذُ بِکَ مِنْ هَیَجَانِ الْحِرْصِ وَسَوْرَهِ الْغَضَبِ، وَغَلَبَهِ الْحَسَدِ، وَضَعْفِ الصَّبْـرِ، وَقِلَّهِ الْقَنَاعَهِ، وَشَکَاسَهِ الْخُلُقِ، وَإِلْحَاحِ الشَّهْوَهِ، وَمَلَکَهِ الْحَمِیَّهِ، وَمُتَابَعَهِ الْهَوىٰ، وَمُخَالَفَهِ الْهُدىٰ، وَسِنَهِ الْغَفْلَهِ، وَتَعَاطِی الْکُلْفَهِ،

خداوندا، پناه می‌برم به تو از برانگیخته شدن آزمندی، و شدت خشم، و چیره شدن حسد، و کم طاقتی و ناخرسندی از روزی مقدّر، و تندخویی و زیاده‌روی در لذت جویی، و پا فشاری بر باطل، و پیروی هوای نفس، و سـرپیچی از راه راست، و فرو رفتـن در خواب غفلت، و خود را به مشقت انداختـن،

دعای بیست‌ و پنج – دعا هنگام مطلب مهمی
یٰا خَیْرَ مَنْ خَلَوْتُ بِهِ وَحْدِی، وَیٰا خَیْرَ مَنْ نٰاجَیْتُهُ فیٖ سِـرِّی، وَیٰا خَیْرَ مَنْ مَدَدْتُ اِلَیْهِ عُنُقِی، وَیٰا خَیْرَ مَنْ اَشَـرْتُ اِلَیْهِ بِکَفِّی.

ای بهتـرین کسی که تنها با وی خلوت می‌کنم، و ای بهتـرین کسی که با او راز دل می‌گویم در نهانم، و ای بهتـرین کسی که گردنم را به سویش فراز می‌آورم و ای بهتـرین کسی که با دست گدائی‌ام به لطف او اشاره می‌نـمایم.

اَسْاَلُکَ اللّٰهُمَّ اَنْ تَرْزُقَنِی الْخَیْرَ وَتُعْطِیَنِیهِ، وَاَنْ تَصْـرِفَ عَنِّی الشَّـرَّ وَتُجَنِّبَنِیهِ، وَاَنْ تَزْجُرَ عَنِّی الشَّیْطَانَ وَتَکْفِیَنِیهِ، وَاَنْ تَسقِیَنِی مِنْ حَوْضِ مُحَمَّدٍ صَلَّی اللّٰهُ عَلَیْهِ وَآلِهِ وَتُورِدَنِیهِ، وَاَنْ تَرْزُقَنِی الْفِرْدَوْسَ وَتُحِلَّنِیهِ، اَدْعُوکَ یٰارَبِّ تَضَـرُّعاً وَخُفْیَهً، رَغْبَهً وَرَهْبَهً، خَوْفاً وَطَمَعاً، اِنَّکَ سَمِیعُ الدُّعٰاءِ.

ارتباط زبان عربی و ادبیات عربی

بر اساس پایان نامه استاد امین تیموری

منبع: تیموری، امین، آسیب شناسی یادگیری مکالمه عربی فصیح، پایان نامه دوره کارشناسی ارشد رشته زبان و ادبیات عربی، تهران، دانشگاه پیام نور تهران جنوب، 1398

زبان مفهومی تک­‌ساحتی نیست و افزون بر نقش ارتباطی، دارای جنبه های هنری و عاطفی نیز هست که درک بهتر جنبه های مختلف زبان، ما را در تحقیق و بررسی میزان آن یاری می‌­رساند.

اگر زبان آموزی بعد از گذراندن کامل سطوح زبان عربی، در درک اشعار عربی و یا در ارتباط ذهنی با داستان های ادبی معاصر عاجز باشد نباید این ناتوانی او را در درجه نخست با موانع آموزشی او مرتبط دانست بلکه باید علت عجز او را در تفاوت میان مقوله زبان و مقوله ادبیات جستجو کرد.

برای درک بهتر این موضوع لازم است به یکی از آثار ادبی معاصر اشاره کنیم که نمی توان فقط با رویکرد زبانی و بدون در نظر گرفتن فضای ادبیات این اثر را در مهارت های چهارگانه زبانی تجزیه و تحلیل کرد. متن ذیل از یکی از کتاب های آموزش مکالمه عربی به نام «العربیة بین یدیک» آورده شده است که نویسنده این متن با گره زدن عقل و عواطف انسانی به عرصه ادبیات روی آورده است.

دعای هفتم صحیفه سجادیه کامله دعای بیست و چهارم صحیفه سجادیه جامعه
دعا برای رفع بلا و گرفتاری های سخت:
این دعا که هفتمین دعا در صحیفه سجادیه می باشد، در کتاب صحیفه جامعه به عنوان بیست و چهارمین رازونیاز تنظیم شده است.

دعا برای رفع بلا و گرفتاری های سخت در حقیقت نوعی نیازطلبی از پروردگاری ست که بازکنندهٔ گره هر سختی و دشواری می باشد. حضرت سیدالساجدین هنگام پیشامدها و دشواری ها تنها یک پناهگاه امن را به مخاطب خود معرفی می کنند و قدرت مهار و رام کردن سختی ها را فقط از جانب فرمانروای هستی ممکن می داند.

در حقیقت دعا برای رفع بلا و گرفتاری های سخت نوعی استغاثه و حاجت خواهی از خداوند توانا می باشد که درهای فرج فقط به درخواست او گشاده می شوند.

امام سجاد (علیه السلام) در متن مضامین برجسته و غنی دعا برای رفع بلا و گرفتاری های سخت، ضعف تحمل و بی یاور بودن بندگان را بارها و بارها با معبود خود درمیان گذاشته و تنها دست یاری از یاری دهندهٔ حقیقی را طلب می کند.

نکته طلایی دعا برای رفع بلا و گرفتاری های سخت، اشاره به موجودیت محض حق تعالی و اذعان به حکمت بلاها برای شناخت بیشتر خداوند است.
یٰا مَنْ تُحَلُّ بِهِ عُقَدُ الْمَکارِهِ، وَیٰا مَنْ یُفْثَأُ بِهِ حَدُّ الشَّدائِدِ، وَیٰا مَنْ یُلْتَمَسُ مِنْهُ الْمَخْرَجُ إلیٰ رَوْحِ الْفَرَجِ، ذَلَّتْ لِقُدْرَتِکَ الصِّعابُ، وَتَسَبَّبَتْ بِلُطْفِکَ الْاَسْبابُ، وَجَرىٰ بِقُدرَتِکَ الْقَضاءُ، وَمَضَتْ عَلیٰ إرَادَتِکَ الْأَشْیاءُ، فَهِیَ بِـمَشِیَّتِکَ دُونَ قَوْلِک مُؤْتَـمِرَهٌ وَبِإرَادَتِکَ دُونَ نَهْیِکَ مُنْزَجِرَهٌ.

دعای بیست‌ و سه – دعای صبح و شب «حرز دیگری»
بِسْمِ اللّٰهِ وَبِاللّٰهِ سَدَدْتُ أَفْوٰاهَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ، وَالشَّیٰاطِینِ وَالسَّحَرَةِ وَالْأَبٰالِسَةِ مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ وَالسَّلٰاطِینِ، وَ مَنْ یَلُوذُ بِهِمْ بِاللّٰهِ الْعَزِیزِ الْأَعَزِّ، وَبِاللّٰهِ الْکَبِیرِ الْأَکْبَـرِ، بِسْمِ اللّٰهِ الظّٰاهِرِ الْبٰاطِنِ، الْمَکْنُونِ الْمَخْزُونِ، الَّذِى أَقٰامَ بِهِ السَّمَاوٰاتِ وَالْأَرْضَ، ثُمَّ اسْتَوىٰ عَلَی الْعَرْشِ،

به نام خدا و به خدا بستم دهان‌های جن و انس و شیاطین و ساحران و ابلیسان را از جن و انس و سلاطین و هر که به آنها پناه برد، به خدای عزیز با عزت‌تر و به خدای بزرگ بزرگ‌تر، به نام خداوند آشکار پنهان، نهان، ناپیدا که به آن برپا داشت آسما‌ن‌ها و زمین را و سپس بر عرش استیلا یافت،

دعای بیست‌ و دو – دعای صبح و شب «حرز کامل»
بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ

به نام خداوند مهرگستر مهربان

اَللّٰهُ اَکْبَـرُ اَللّٰهُ اَکْبَـرُ اَللّٰهُ اَکْبَـرُ وَاَعْلیٰ وَاَجَلُّ وَاَعْظَمُ مِمّٰا اَخٰافُ وَاَحْذَرُ، اَسْتَجِیرُ بِاللّٰهِ، عَزَّ جٰارُ اللّٰهِ وَجَلَّ ثَنٰاءُ اللّٰهِ، وَلاٰ اِلٰهَ اِلَّا اللّٰهُ وَحْدَەُ لاٰ شَـرِیکَ لَهُ، وَصَلَّی اللّٰهُ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَاٰلِهِ وَسَلَّمَ کَثِیراً. اَللّٰهُمَّ بِکَ اُعِیذُ نَفْسِی وَدِینِی وَاَهْلِی وَمٰالِی وَوَلَدِی، وَمَنْ یَعْنِینِی اَمْرُەُ.

خداوند بزرگ‌تر، خداوند بزرگ‌تر، خداوند بزرگ‌تر و والاتر و بزرگوارتر و عظیم‌تر از هرآنچیزی است که از آن می‌ ترسم و هراس دارم. از خداوند پناه و نزدیکی می‌ طلبم که پناهنده به او عزتمند است و حمد و ستایش او امری والاست، هیچ محبوبی جز الله که یکتا و بدون شـریک است وجود ندارد، صلوات خداوند و درود فراوان او بر محمد و خاندانش باد. محبوبم! خودم، دینم، خانواده‌ام، مال و فرزندانم و هر کس که امور او به من مربوط است را در پناه تو قرار می‌دهم.

دعای بیست‌ و یک – دعا در هر صبح و شام
دعایی برای بامداد و شامگاه:
‌دعای ششم صحیفه سجادیه، یکی از حرزهای معروف حضرت سجاد (علیه السلام) می باشد که در صحیفه جامعه به عنوان بیست و یکمین دعا تنظیم شده است.
در این دعا امام به توصیف آفرینش شب و روز با اندازه گیری دقیق و حساب شده از جانب خداوند متعال پرداخته اند و جلوه های شب و روز را با بیانی شیرین تشریح می کنند.
دعایی برای بامداد و شامگاه در حقیقت سپری مقاوم و محکم در برابر ناملایمات است. مضامین دعا مانند یک شاه کلیدِ اثرگذار وظایف و تکالیف انسان را در طول شبانه روز مشخص نموده و ضمن نیایش صادقانه پروردگار، تمنای مراقبت و محفوظ ماندن از بلاها را دارد.
سیدُ المُتقین در دعایی برای بامداد و شامگاه ماموریت همهٔ مخلوقات را تحت قدرت و تدبیر پروردگار دانسته و برای فرجامی خوش و توفیق انجام امور خیر از حق تعالی مدد می گیرد.

دعای بیست – بعد از دو رکعت زوال
از حضـرت جعفر بن محمد (علیهماالسلام) روایت شده است که فرمود: حضـرت علی بن الحسین (علیهماالسلام) هرگاه آفتاب زوال می‌کرد نـماز می‌خواند و دعا می‌کرد و سپس بر حضـرت پیامبـر (صلی‌الله‌علیه‌وآله) درود می‌فرستاد و می‌گفت:

اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ، وَمَوضِعِ الرِّسَالَةِ، وَمُخْتَلَفِ الْمَلاٰئِکَةِ، وَمَعْدِنِ الْعِلْمِ، وَاَهْلِ بَیْتِ الْوَحْىِ، اَللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمَّدٍ وَآلِ مُحَمَّدٍ، الْفُلْکِ الْجٰارِیَةِ فِی اللُّجَجِ الْغٰامِرَةِ یَأْمَنُ مَنْ رَکِبَهَا وَیَغْرَقُ مَنْ تَرَکَهَا، اَلْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مٰارِقٌ، وَالْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زٰاهِقٌ، وَاللَّازِمُ لَهُمْ لاٰحِقٌ.

خداوندا، بر محمّد و خاندان محمد درود فرست، درخت نبوت و جایگاه رسالت و محل آمد و شد فرشتگان و معدن دانش و خانواده وحی، خداوندا بر محمّد و خاندان محمّد درود فرست، کشتی روان در اقیانوس‌های عمیق، هرکه به آن توسّل جوید ایمنی یابد و هرکه آن را رها کند غرق شود، پیش افتاده از آن‌ها از دین خارج است و عقب مانده از آنان نابود است و همراه آنان ملحق به‌حق است.

دعای نوزده – لعن بر جبت و طاغوت
از حضـرت زین العابدین (علیه‌السلام) روایت شده است که فرمود: هر کس در هر بامداد یکبار، بگوید:

اَللّٰهُمَّ الْعَنِ الْجِبْتَ وَالطّٰاغُوتَ.

خداوندا، جبت و طاغوت را لعنت کن.

خداوند برای وی هفتاد هزار حسنه می‌نویسد و هفتاد هزار گناه از او پاک می‌کند و او را هفتاد هزار درجه بالا می‌برد.

دعای هجده – دعا هنگام فرا رسیدن صبح
از حضـرت صادق (علیه‌السلام) روایت شده است که فرمود: حضـرت علی بن الحسین (علیهماالسلام) جداً سوگند می‌خورد که هر کس آن را (یعنی آیة الکرسی) را پیش از زوال آفتاب، هفتاد بار بخواند و تـمام شدن هفتاد بار همزمان با زوال آن شود، گناهان پیشین و پسینش بخشوده می‌گردد و اگر در آن سال بـمیرد، مغفرت یافته می‌میرد، و حساب بر او نباشد.

اَللّٰهُ لاٰ إِلٰهَ إِلاّٰ هُوَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ لاٰ تَأْخُذُهُ سِنَهٌ وَلاٰ نَوْمٌ لَهُ مٰا فِی السَّمٰاوٰاتِ وَمٰا فِی الْأَرْضِ ﴿وَمٰا بَیْنَهُمٰا وَمٰا تَحْتَ الثَّـرَىٰ﴾[1] ﴿عٰالِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهٰادَةِ﴾[2] ﴿فَلاٰ یُظْهِرُ عَلیٰ غَیْبِهِ أَحَدًا اِلّٰا…﴾[3]

خدای یکتاست که جز او خدایی نیست، زنده و پاینده است، هرگز او را کسالت خواب فرا نگیرد تا چه رسد که به خواب رود، برای اوست آنچه در آسمان‌ها و زمین است، «و آنچه میان آنهاست و آنچه در زیر خاک باشد» «دانای پنهان و آشکار» «که هیچ کس را بر غیب خود آگاه نکند جز…».