آموزش لهجه عراقی و مکالمه عربی فصیح

دعای شصت – در تنگدستی و سخت حالی
اَلْحَمْدُ للِّٰهِ الَّذیٖ شَکَرَ عَلیٰ مٰا بِهِ اَنْعَمَ، وَالْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی ذَمَّ عَلیٰ مٰا لَوْ شٰاءَ مِنْهُ لَعَصَمَ، فَاَسْتَغْفِرُ اللّٰهَ مِنَ الذُّنُوبِ الَّتِی عِلْمُهٰا فِی الْغُیُوبِ قَبْلَ خَطَرٰاتِهٰا عَلیَ الْقُلُوبِ.

سپاس خدای را، که سپاس گفت بر آنچه خود نعمت داده است و سپاس خدای را که نکوهش نـمود بر آنچه اگر از او خواسته بود عصمت می‌بخشید، پس، از خداوند طلب آمرزش می‌کنم، از گناهانی که پیش از آنکه بر دل‌ها خطور کند علم آن در سـراپردۀ غیب الهی بوده است.

دعای پنجاه‌ و نه – هنگام شدت و سختی و مشکل شدن کارها

دعا هنگام سختی و دشوار شدن کارها:
این مناجات بیست و دومین دعا از ادعیه صحیفه سجادیه و پنجاه و نهمین دعا از کتاب صحیفه جامعه می باشد.

امام سجاد (علیه السلام) این نیایش پرقدرت را به عنوان دعا هنگام سختی و دشوار شدن کارها به رشته تقریر درآورده اند.

فرازهای دعا نشانگر محتوایی ناب و گنجینه ای غنی برای تهذیب نفس می باشد، همچنین مناجات آن حضرت در این دعا نشان دهنده آن است که ایشان در همه حالات تسلیم محض خداوند بودند.

امام در دعا هنگام سختی و دشوار شدن کارها، توفیق الهی را لازمۀ رشد و تعالی انسان دانسته و همچنین خشنودی خداوند را عامل هدایت معرفی نموده اند.

موضوع اصلی دعا هنگام سختی و دشوار شدن کارها اعتراف به ضعف و ناتوانی در برابر بلاها و سختی هایی ست که فقط بدست فرمانروای هستی برطرف می شوند.

دعای پنجاه‌ و پنج – درخواست خوبی‌های ستوده و افعال پسندیده
دعا برای خوش اخلاقی و انجام کارهای خوب:
این دعا بیستمین مناجات از ادعیه صحیفه سجادیه می باشد و در کتاب صحیفه جامعه در ردیف پنجاه و پنجم تنظیم شده است.

حضرت علی بن الحسین (علیه السلام) در دعا برای خوش اخلاقی و انجام کارهای خوب با انتخاب آرایه های ادبی زیبا و گزینش متون ارزشمند، مخاطب را شیفتهٔ مضامین عالی قدر دعا کرده اند.

امام سجاد (علیه السلام) هر فراز از دعا برای خوش اخلاقی و انجام کارهای خوب را با صلواتی بر محمد و آل محمد (صلی الله علیه و آله وسلم) آغاز نموده و در پایان هر بند از خداوند برای رفع معایب اخلاقی استمداد می طلبند.

همچنین دعا برای خوش اخلاقی و انجام کارهای خوب به دلیل دربرداشتن تعالیم انسان ساز و ارائهٔ معیارهای اخلاقی به دعای مکارم الاخلاق نیز معروف می باشد.

سیدالساجدین (علیه السلام) در دعا برای خوش اخلاقی و انجام کارهای خوب فهرستی از فضایل و رذایل اخلاقی را برشمرده اند که برای کسب و یا حذف آنها نیازمند تلاش و عزم مستمر و بی وقفه هستیم.

آموزه های این مناجات در محورهای اخلاق فردی شامل: درخواست کامل ترین مرحله ایمان، بالاترین مرتبه یقین، بهترین نیت ها می باشد و به مشکلات و موانع رشد قلبی انسان مانند، توجه و اشتغال به غیر خدا، فقر، طمع، تکبر، خودپسندی و… نیز اشاره فرموده اند.

دعای ششم – تسبیح و شکر خداوند عزوجلّ

حضـرت علی بن الحسین (علیهما‌السلام)، هرگاه آیۀ ﴿وَإنْ تَعُدُّوا نِعْمَةَ اللّٰهِ لاٰتُحْصُوهٰا﴾ را می‌خواند؛ می‌گفت:

سُبْحَانَ مَنْ لَمْ یَجْعَل فیٖ أحَدٍ مِنْ مَعرِفَةِ نِعَمِهِ إلاَّ الْمَعْرِفَةَ بِالتَّقْصِیرِ عَنْ مَعْرِفَتِهَا، کَمٰا لَمْ یَجْعَلْ فیٖ أحَدٍ مِنْ مَعْرِفَةِ إِدْرَاکِهِ أکثَـرَ مِنَ الْعِلْمِ بِأَنَّهُ لاٰیُدْرِکُهُ، فَشَکَرَ عَزَّوَجَلَّ مَعْرِفَةَ الْعَارِفِینَ بِالتَّقْصِیرِ عَنْ مَعْرِفَتِهِ، وَجَعَلَ مَعْرِفَتَهُمْ بِالتَّقْصِیرِ شُکْراً، کَمٰا جَعَلَ عِلْمَ الْعَالِمِینَ أَنَّهُمْ لاٰیُدرِکُونَهُ إِیـمَاناً، عِلْماً مِنْهُ أَنَّهُ قَدَّرَ وُسْعَ الْعِبَادِ، فَلاٰ یُجَاوِزُونَ ذٰلِکَ.

دعای چهارم – تسبیح خداوند عزوجلّ

از سعید بن مسیب روایت است که گفت: مردم از مکه خارج نـمی‌شدند تا اینکه حضـرت علی بن الحسین سید العابدین (علیهما‌السلام) خارج شود، پس آن حضـرت خارج شد و من نیز همراه او خارج شدم پس، فرود آمد در یکی از منزلگاه‌ها و دو رکعت نـماز خواند و در سجودش تسبیح گفت (یعنی به این تسبیح) پس درخت و سنگی باقی نـماند که با وی تسبیح نگفته باشد و ما هراسناک گشتیم.

آن حضـرت سر برداشت و فرمود: ای سعید، هراسان شدی؟ گفتم: آری، ای فرزند رسول خدا. فرمود این تسبیح اعظم است، پدرم مرا حدیث گفت از جدم، از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله) که فرمود: با این تسبیح، گناهان نـمانند و خداوند جل جلاله هنگامی که جبـرئیل را آفرید، به او الهام فرمود این تسبیح را و آن اسم بزرگ خداوند است.

سُبْحَانَکَ اللّٰهُمَّ وَحَنَانَیْکَ، سُبْحَانَکَ اللّٰهُمَّ وَتعَالَیْتَ، سُبْحَانَکَ اللّٰهُمَّ وَالْعِزُّ اِزَارُکَ، سُبْحَانَکَ اللّٰهُمَّ وَالْعَظَمَةُ رِدَاؤُکَ، سُبْحَانَکَ اللّٰهُمَّ وَالْکِبْـرِیَاءُ سُلطٰانُکَ، سُبْحَانَکَ مِنْ عَظِیمٍ مٰا اَعْظَمَکَ، سُبْحَانَکَ سُبِّحْتَ فِی الْمَلَاءِ الْاَعْلیٰ سُبْحَانَکَ تَسْمَعُ وَتَرىٰ مٰا تَحْتَ الثَّـریٰ، سُبْحَانَکَ اَنْتَ شٰاهِدُ کُلِّ نَجْوىٰ،

دعای سوم – ستایش یکتایی خداوند عزوجلّ

إِلٰهیٖ بَدَتْ قُدْرَتُکَ وَلَم تَبْدُ هَیْئَةُ جَلاٰلِکَ، فَجَهِلُوکَ وَ قَدَّرُوکَ بِالتَّقْدِیرِ عَلیٰ غَیْرِ مٰا أَنتَ بِهٖ، شَبَّهُوکَ وَاَنَا بَرِیءٌ یٰا إِلٰهیٖ مِنَ الَّذِینَ بِالتَّشْبِیهِ طَلَبُوکَ، لَیْسَ کَمِثْلِکَ شَیْءٌ،

خدای من، قدرتت آشکار شد در حالی که هیئت جلالت ظاهر نگردید پس تو را جاهل گشتند و سنجیدند به سنجش‌هایی نسبت دادند به نسبت‌هایی غیر از آنچه تو بر آن هستی، ترا تشبیه نـمودند و من بیزاری می‌جویم ای خدای من از آنان که با تشبیه نـمودن تو را جستند، چیزی همانند تو نیست،

دعای دوم – ستایش خداوند عزوجلّ

اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِی تَجَلّٰی لِلْقُلُوبِ بِالْعَظَمَةِ، وَاحْتَجَبَ عِنِ الاَبْصَارِ بِالْعِزَّةِ، وَاقْتَدَرَ عَلَی الاَشْیَاءِ بِالْقُدْرَةِ، فَلاَ الاَبْصَارُ تَثْبُتُ لِرُؤْیَتِهِ، وَلاَ الْاَوْهَامُ تَبْلُغُ کُنْهَ عَظَمَتِهِ، تَجَبَّـرَ بِالْعَظَمَةِ وَالْکِبْـرِیَاءِ، وَتَعَطَّفَ بِالْعِزِّ وَالْبِـرِّ وَالْجَلَالِ، وَتَقَدَّسَ بِالْحُسْنِ وَالْجَمَالِ، وَتَـمَجَّدَ بِالْفَخْرِ وَالْبَهَاءِ، وَتَهَلَّلَ بِالْمَجْدِ وَالْاٰلاٰءِ، وَاسْتَخْلَصَ بِالنَّورِ وَالضِّیَاءِ،

سپاس خداوند را که تجلی کرد برای دل‌ها به بزرگی و عظمت، و از دیدگان پنهان گشت با عزت، و بر اشیاء توانا گشت به قدرت، که نه دیدگان برای دیدنش بر جای می‌مانند و نه اوهام به حقیقت عظمتش پی می‌برند، به عظمت و کبـریاء بزرگی کرد، و عطوفت روا داشت با عزت و نیکی و شکوه، و پاک و مقدس گشت با زیبایی و جمال، و با شکوه شد به فخر و عظمت و شکوه و درخشید با مجد و الطاف، و ویژگی یافت با نور و درخشش،

دعای اول – ستایش و ثنای خداوند عزوجلّ

دعای اول در صحیفه سجادیه کامله دعای اول در صحیفه جامعه

دعا در حمد و ستایش خداوند :

این دعا یا بهتر بگوییم این مناجات نامه که از زبان مبارک امام سجاد (علیه السلام) تقریر شده در کتاب صحیفه سجادیه به عنوان نخستین دعا آمده است. متن این دعای سراسر توحید و تسبیح، در کتاب صحیفه جامعه نیز به عنوان اولین دعا ذکر شده است.

قالب عبارات دعا در حمد و ستایش خداوند، از اقرار به وحدانیت و آفرینش بی بدیل پرودگار آغاز می شود و مخاطب را به شناخت رزق و روزی های معین سوق می دهد. ضمن اینکه امام بسیار متخصصانه به بیان ملاک های سعادت و هلاکت می پردازد، آثار شکرگزاری را برای انسان یادآوری می کند. و آموزه های این مناجات نامه را از دادگری و عدل الهی به جایگاه و مقام حقیقی انسان که برتر از فرشتگان است، پیوند می زند. کلام قوی و غنی حضرت سجاد (علیه السلام) مضامین دعا را با مهربانی پرودگار تطبیق می دهد و نعمت رحمت خداوند را دلیلی بر نجات از آتش خشم خداوند ذکر می کند. دعا در حمد و ستایش خداوند، در حقیقت گویای کسب معرفت الله و درخواست قرارگرفتن در زمرهٔ اولیای الهی می باشد. نسخه ای که اگر بند بند آن را با عمق وجود درک کنیم، در برابر تمام غم های عالم شکست ناپذیر خواهیم بود.